Haren | Werk en gemeenschapsleven

Haren is altijd meer geweest dan landbouw alleen. De huidige Verdunstraat stond lang gekend als “de Keulsebaan” en zou eeuwen geleden de verbindings-/handelsweg zijn geweest tussen Brussel en Keulen. Vroeger waren er in Haren ook een paar steengroeves die ondertussen helemaal verdwenen zijn.

Maar vooral het kanaal heeft gezorgd voor een verandering. Langsheen het kanaal en in de ietwat ruimer omgeving heeft er zich industrie ontwikkeld. In het noorden van Haren, Dobbelenberg tot aan het kanaal tegen Vilvoorde, vind je hier nog sporen van. Sommige van de bedrijfsnamen doen tot de dag van vandaag nog bij velen een belletje rinkelen. De Fobrux Brussel, Reno kachels die beter zouden zijn dan de Leuvense stoof, Les Usines Peeters-Lacroix (UPC) de grootste behangpapier producent in de wereld van zijn tijd. Ook vandaag zit er in deze zone nog heel wat industrie.

De eerste nationale luchthaven van België lag ook in Haren, ondertussen helemaal verdwenen en plaatsgemaakt voor de NAVO bracht heel wat industrie opgang aan toeleveranciers, die later al dan niet mee opschoven richting Zaventem.

M. Hendrickx, Voormalige SABCA-gebouwen, 20e eeuw © Private collectie

Want ook aan de kant van de Haachtsesteenweg ontwikkelde zich industrie, zoals de belangrijke fabriek SABCA of “Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques”. Langs de Haachtstesteenweg kwamen er ook enkele grote distributiecentra.

Deze economische ontwikkelingen hadden zeker hun effect op het dorp en zijn gemeenschapsleven. Denk maar aan “de weeg” in Haren, die opgericht werd onder impuls van het vroegere UPC. Hier werden de pasgeboren baby’s gewogen en gevaccineerd en de jonge ouders kregen er gezondheids- en opvoedingstips. Ondertussen werd “de weeg” gesloten door Kind & Gezin.

M. Hendrickx, Voormalige SABCA-gebouwen, 20e eeuw © Private collectie

A. Van Bellinghen, Clément Vanderick en zijn moeder voor hun slagerij in Haren, 20e eeuw © Private collectie

Ook de middenstand profiteerde van de economische ontwikkelingen. Wist u dat er 107 handelszaken waren in Haren, juweliers, krantenwinkels, bakkers, 6 beenhouwers en 44 cafés? Vandaag, met het sluiten en verhuizen van heel wat grote bedrijven, de opkomst van de grote winkels net over de grens van Brussel in de Vlaamse rand, is er zelfs geen bankautomaat meer in Haren. Sinds enkele jaren zijn er weer een bakker, twee buurtwinkels, en resten er nog enkele cafés en een kapperszaak.

Drankenhandel Vanbever is al enkele generaties lang een begrip in Haren en nog steeds actief vanuit de Verdunstraat. Maar verder is er qua tewerkstelling veel gewijzigd sinds de jaren ’70. Er zijn nog heel wat bedrijven ten noorden van de woonkern in Haren en langs de Haachtsesteenweg, waar ook vele kantoorcomplexen staan. SABCA is ook nog steeds actief in de luchtvaart. Toch zijn de grootste werkgevers van Haren de MIVB, de NMBS en de NAVO. De nieuwe gevangenis zal zich bij dit drietal voegen. Het atelier van chocolatier Marcolini, eveneens gevestigd in Haren, stelt 80 echte ambachtslui tewerk en spreekt dan weer tot de verbeelding én de smaakpapillen.

In het kleine Haren was steeds plaats om grote privé- en openbare bedrijven en internationale instellingen te huisvesten. Bewoners vragen zich soms wel eens af waarom dit nodig is. Er is immers een groot contrast tussen de hoeveelheid aan grote bedrijven en instellingen en het gebrek aan voorzieningen op het vlak van dienstverlening, zoals antennes van stadsdiensten, een voltijds draaiend politiekantoor of handel zoals kruideniers, bakkers en beenhouwers of andere winkels … Nog steeds moet men daarvoor al te vaak naar andere Brusselse of Vlaamse gemeenten gaan.

GC De Linde

 

A. Van Bellinghen, Clément Vanderick en zijn moeder voor hun slagerij in Haren, 20e eeuw © Private collectie

Verken de getuigenissen