Door vanaf de fusie het gemeentelijk scholennetwerk van Brussel te integreren – het grootste van het land – werd de opvoeding van de Heembekenaars (en inwoners van de onlosmakelijke Mutsaardwijk) in een andere categorie uitgespeeld.
Voorheen vroeg de pastoor – traditioneel een norbertijnse pater van de abdij van Grimbergen – in een relatief vijandige politieke omgeving aan de Orde van Vorselaar om enkele zusters naar Neder-Over-Heembeek te sturen. De adellijke familie “de Beughem” die in het kasteel van Neder-Heembeek verbleef, voorzag hen in 1880 van een gebouw voor een meisjesschool en zorgde voor het onderhoud van de nonnen. Onder de naam Maria Immaculata kregen maar liefst 80 kinderen uiteindelijk onderwijs; jongens en meisjes in twee aparte klassen in de Leo-XIII-straat. Ondanks het vertrek van de laatste zusters (2006) maakt hun school nog deel uit van het grote katholieke netwerk dat in de buurt aanwezig is. In 1941 vond het, tot dan toe tweetalig, onderwijs in aparte klassen plaats maar het was in het begin van de jaren 1960 dat de scholen op taalkundige basis werden opgesplitst. Kopzorgen voor veel schoolbestuurders die moesten kiezen om bestaande gebouwen te delen of terreinen (her) in te richten én te bouwen. Zo ontstonden de Leo XIII-school en de École St-Nicolas. De Beizegem- en Donderberg-sites werden in de jaren 1960 gecreëerd om te reageren op de komst van nieuwe bevolkingsgroepen.
Het Jan-van-Ruusbroeckollege (met ‘k’) van de Jezuïeten aan de Mutsaard (Forumlaan) is belangrijk als Nederlandstalige middelbare school voor N-O-Heembeek. De lagere scholen Christ-Roi en Maria Assumpta, evenals het gelijknamige lyceum, hoewel ook op de Mutsaard, vervolledigen de katholieke scholen in het noorden van Brussel.
De eerste school van de gezusters van Vorselaar in Neder-Over-Heembeek, 20ste eeuw © Privé-verzameling
De Stad Brussel is goed vertegenwoordigd qua basisscholen, d.w.z. met kleuter- en lagere klassen. Aan Nederlandstalige kant zijn dat de Koningin Astrid-basisschool (Mutsaard en Donderberg) en de Peter Benoitschool. Deze laatste deelt de site in de Driegatenstraat met haar zus de École de Heembeek, ook aanwezig met haar kleuterafdeling in de Fr. Vekemansstraat. De andere zijn de École des Pagodes en Reine Astrid (De Wandstraat en Mutsaardlaan). De nieuwe basisschool “A la Croisée des Chemins” aan de Oorlogskruisenlaan verstrekt actieve pedagogiek. Het doel is om van de leerling een speler te maken in zijn eigen leerproces. Hij/zij bouwt zijn/haar kennis op door middel van verschillende onderzoekssituaties.
Op vlak van middelbaar onderwijs is de Stad de inrichtende macht van twee athenaea, voornamelijk aan de Versailleslaan: het Karel Bulsatheneum (Nl) en het Athénée des Pagodes (Fr) maar deze laatste ook aan de Oorlogskruisenlaan sinds het schooljaar 2021-22.
Het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap (GO!) is aanwezig met de basisschool Kasteel Beiaardschool. Dit is een campus van de Heemschool voorzien voor gehandicapte kinderen met een basisschool, een middelbare school en een medisch-pedagogische kostschool.
Logo van de Heemschool © Publiek domein
Laat ons tenslotte de Ados Pilifs-school niet vergeten dat tot doel heeft jongeren met autisme op te nemen en op te leiden om hen een professionele toekomst te bieden. Sinds 2008 staat de Stichting Jean-François Peterbroeck aan de wieg van een vergelijkbare school met de Ecole des Quatre Vents. Beide zijn gelegen aan de Heembeekstraat.
Benoît Elleboudt (De Groene Wandeling van Neder-Over-Heembeek vzw)
Logo van de Ecole des Quatre Vents © Publiek domein